مدل یابی معادلات ساختاری نقش میانجی خودکارآمدی در رابطه بین انعطاف پذیری شناختی با بهزیستی روانشناختی بیماران مبتلا به سندروم روده تحریک پذیر

شیرانی, زهرا; تمنایی فر, محمدرضا; تمیزی فر, بابک

doi:10.22075/jcp.2024.33619.2869

مدل یابی معادلات ساختاری نقش میانجی خودکارآمدی در رابطه بین انعطاف پذیری شناختی با بهزیستی روانشناختی بیماران مبتلا به سندروم روده تحریک پذیر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ کارشناس ارشد روانشناسی، گروه روانشناسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران

² دانشیار، گروه روانشناسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران

³ استادیار بیماری‌های داخلی، گروه داخلی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران

10.22075/jcp.2024.33619.2869

چکیده

مقدمه: سندرم روده تحریک‌پذیر از شناخته شده ترین اختلالات تعامل روده و مغز است که با علائم درد مزمن شکمی به همراه تغییر عادات روده مشخص می‌شود. این بیماری تاثیر قابل توجهی بر کیفیت زندگی بیماران دارد. پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش میانجی خودکارآمدی در رابطه بین انعطاف‌پذیری شناختی و بهزیستی روانشناختی در بیماران مبتلا به سندروم روده تحریک پذیر انجام شده است.
روش: پژوهش حاضر توصیفی - همبستگی با استفاده از مدل‏سازی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری شامل تمامی بیماران مبتلا به سندروم روده تحریک‏پذیر مراجعه کننده به مرکز سلامت گوارش بیمارستان الزهرا اصفهان در سال 1402 بودند. حجم نمونه بر اساس مدل کلاین و با روش نمونه‏گیری در دسترس 300 نفر انتخاب شد. با استفاده از مقیاس بهزیستی روانشناختی، سیاهه انعطاف‌پذیری شناختی(CFI) و مقیاس خودکارآمدی داده‌ها جمع آوری شد. با استفاده از نرم افزار SPSS و AMOS نسخه 28 داده‏ها تحلیل شد.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که پردازش حل مسئله(62/0=β و 001/0=sig)، ادراک کنترل‏ پذیری(49/0=β و 001/0=sig) و خودکارآمدی(48/0=β و 002/0=sig)، بهزیستی روانشناختی را پیش‌بینی می‌کنند و خودکارآمدی در ارتباط میان انعطاف‌پذیری شناختی و بهزیستی روانشناختی نقش میانجی دارد.
نتیجه‌گیری: یافته های این پژوهش دارای تلویحات کاربردی برای مداخله‌های درمانی با محوریت انعطاف‌پذیری شناختی و خودکارآمدی جهت ارتقای بهزیستی روانشناختی بیماران مبتلا به سندروم روده تحریک پذیر است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

تخصصی

عنوان مقاله [English]

Structural Equation Modeling of the Mediating Role of Self-Efficacy in the Relationship between Cognitive Flexibility and Psychological Well-Being of Patients with Irritable Bowel Syndrome

نویسندگان [English]

Zahra Shirani ¹
mohamad reza Tamannaeifar ²
Babak Tamizifar ³

¹ M.A in Psychology, Department of Psychology, Faculty of Humanities, University of Kashan, Kashan, Iran.

² Associate Professor, Department of Psychology, Faculty of Humanities, Kashan University, Kashan, Iran

³ Assistant Professor of Internal Medicine, Department of Internal Medicine, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran.

چکیده [English]

Background: Irritable bowel syndrome is one of the most well-known gut-brain interaction disorders and is characterized by symptoms of chronic abdominal pain along with changes in bowel habits. This disease has a significant impact on the quality of life of patients. The aim of the present study was to investigate the mediating role of self-efficacy in the relationship between cognitive flexibility and psychological well-being in patients with irritable bowel syndrome.
Method: The present study was descriptive-correlational using structural equation modeling. The statistical population was patients with irritable bowel syndrome who referred to Gastrointestinal Health Center, Alzahra Hospital in Isfahan city in year 2023. The sample size was selected based on Kline model and with convenience sampling of 300 patients. Using psychological well-being scale, cognitive flexibility inventory (CFI) and self-efficacy questionnaire data was collected. Using SPSS version 28 and AMOS software data were analyzed.
Results: The results indicated that Problem solving process (sig= 0.001,
β=.62) and perception of controllability (sig= 0.001, β=.49) predict psychological well-being and self-efficacy has a mediating role in the relationship between cognitive flexibility and psychological well-being.
Conclusion: The findings of this research have practical implications for therapeutic interventions focusing on cognitive flexibility and self-efficacy to improve the psychological well-being of patients with irritable bowel syndrome.

کلیدواژه‌ها [English]