نقش ویژگی‌های شخصیت و راهبردهای مقابله‌ای در خود- مراقبتی بیماران مبتلا به دیابت نوع 2

نویسندگان

1 گروه روان‌شناسی بالینی دانشگاه تبریز

2 گروه روان‌شناسی دانشگاه پیام نور

چکیده

مقدمه: دیابت به عنوان یک بیماری مزمن به رفتارهای خود- مراقبتی ویژه‌ای تا پایان عمر نیاز دارد. عوامل روان‌شناختی نقش مهمی در پیروی از برنامه‌های خود- مراقبتی در بین بیماران مبتلا به دیابت دارند. هدف از مطالعه حاضر، بررسی نقش ویژگی‌های شخصیت و راهبردهای مقابله‌ای در خود- مراقبتی بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 بود.
روش: در این مطالعه توصیفی- مقطعی، 320 بیمار مبتلا به دیابت نوع 2 با روش نمونه گیری در دسترس از انجمن دیابت و بیمارستان سینای شهر تبریز انتخاب شده و با استفاده از پرسشنامه پنج عاملی شخصیت نئو، پرسشنامه مقابله لازاروس- فولکمن و مقیاس رفتارهای خود- مراقبتی دیابت مورد ارزیابی قرار گرفتند. داده‌ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.
یافته‌ها: نتایج تحلیل مسیر نشان داد که روان رنجوری، برون گرایی و وظیفه شناسی توانستند رفتارهای خود- مراقبتی را در بین بیماران دیابتی نوع 2 پیش بینی کنند و هر دو راهبرد مقابله‌ای هیجان- مدار و مسأله- مدار قادر به تعدیل روابط بین ویژگی‌های شخصیت و رفتارهای خود- مراقبتی بودند.
نتیجه‌گیری: راهبردهای مقابله‌ای رابطه بین ویژگی‌های شخصیت و خود- مراقبتی را در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 تحت تأثیر قرار می‌دهند. نتایج حاصل از این پژوهش می‌تواند در برنامه‌ریزی‌های پیشگیرانه و شناسایی بیماران در معرض خطر بالا در تبعیت ضعیف از برنامه‌های خود- مراقبتی و طراحی مداخله‌های روان‌شناختی مفید باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Role of Personality Characteristics and Coping Strategies in Self-Care of Patients with Type 2 Diabetes

نویسندگان [English]

  • Tooraj Hashemi 1
  • Majid Mahmood Aliloo 1
  • Hamid Poorsharifi 1
  • Mansoor Bayrami 1
  • Fatemeh Nemati-Sogolitappeh 2
1
2
چکیده [English]

Introduction: Diabetes as a chronic disease demand special self-care behaviors lifelong. Psychological factors have an important role in adherence of self-care programs among diabetes patients. The aim of this study was to investigate the role of personality characteristics and coping strategies in self-care among patients with type 2 diabetes.
Method: In this descriptive cross-sectional study, 320 patients with type 2 diabetes (147 females and 173 males) were selected by convenience sampling method in Diabetes Society and Sina Hospital in Tabriz and then administered by NEO-Five Factor Personality Inventory (NEO-FFPI), Lazarus-Folkman Coping Questionnaire and Diabetes Self-Care Activities Questionnaire. Data were analyzed using Pearson correlation coefficients and path analysis.
Results: Results of path analysis showed that neuroticism, extroversion and conscientiousness could predict self-care behaviors among patients with type 2 diabetes, and both of emotional and problem-focused coping strategies could moderate the relationships between personality characteristics and self-care behaviors.
Conclusion: Coping strategies affect relationship between personality characteristics and self-care in among patients with type 2 diabetes. Results of this research can be helpful in preventive policies, determining high risk patients in poor adherence of self-care programs and designing of psychological interventions.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: Personality Characteristics
  • Coping Strategies
  • Self-Care
  • Type 2Diabetes