نقش ترومای دلبستگی، نقایص ذهنی‌سازی و مکانیسم‌های دفاعی در خودمدیریتی دیابت و هموگلوبین گلیکوزیله

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه روانشناسی بالینی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه سمنان، مهدی شهر، سمنان، ایران

2 گروه روانشناسی‌ بالینی، دانشکده روانشناسی و علوم‌تربیتی، دانشگاه سمنان، مهدی‌شهر، سمنان، ایران

چکیده

مقدمه: دیابت نوع ۲ یکی از شایع‌ترین بیماری‌های مزمن است که خودمدیریتی و کنترل هموگلوبین گلیکوزیله در کاهش عوارض آن نقش کلیدی دارند. هدف پژوهش حاضر تعیین اثر عواملی چون ترومای دلبستگی، نقایص ذهنی‌سازی و مکانیسم‌های دفاعی بر خودمدیریتی و هموگلوبین گلیکوزیله در بیماران دیابتی نوع 2 است.
روش: این پژوهش مقطعی - همبستگی با 347 بیمار دیابتی نوع 2 مراجعه کننده به مراکز بهداشت کرمان در سال 1403 انجام شد. نمونه‌گیری به‌صورت در دسترس بود. داده‌ها با استفاده از پرسشنامه‌ ترومای اولیه (مونته و همکاران،2020)، مقیاس خودگزارشی رتبه بندی مکانیزم های دفاعی (دی جوزپه و همکاران،2020)، مقیاس بازنگری شده خودمدیریتی دیابت(اسچمت و همکاران2013) و مقیاس ذهنی سازی فوناگی (دروگر و آشتیانی،1399) جمع‌آوری و با تحلیل رگرسیون سلسله مراتبی در نرم افزار SPSS-26 تحلیل شدند.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که مکانیسم‌های دفاعی و ذهنی‌سازی پیش‌بینی‌کننده معنادار خودمدیریتی و مکانیسم های دفاعی پیش بینی کننده معنادار هموگلوبین گلیکوزیله هستند (001/0P<). مکانیسم‌های دفاعی با کاهش خودمدیریتی (35/0-=β، 001/0P<) و افزایش هموگلوبین گلیکوزیله (17/0=β ، 001/0P<) و ذهنی سازی با افزایش خودمدیریتی (11/0=β ، 031/0P<) مرتبط بوده اند و ترومای دلبستگی نتوانست به صورت معناداری خودمدیریتی و تغییرات غلظت هموگلوبین گلیکوزیله را پیش بینی کند (05/0<P).
نتیجه‌گیری: مکانیسم‌های دفاعی و ذهنی‌سازی می‌توانند خودمدیریتی، و مکانیسم‌های دفاعی می‌تواند غلظت هموگلوبین گلیکوزیله را در بیماران دیابتی نوع 2 پیش بینی کنند. این نتیجه حاوی مضامین کاربردی برای پژوهش های بعدی و تدوین مداخلات متناسب شده است. پیشنهاد می‌شود نقش ترومای دلبستگی در مدل‌های میانجی‌گری بررسی شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The role of attachment trauma, mentalization deficits, and defense mechanisms in diabetes self-management and glycosylated hemoglobin

نویسندگان [English]

  • Zahra Heidari Archandani 1
  • Isaac Rahimian-Boogar 1
  • Fatemeh Eisazadeh 2
1 Department of Clinical Psychology, Faculty of Psychology and Educational Sciences, Semnan University, Semnan, Iran
2 Department of Clinical Psychology, Faculty of Psychology and Educational Sciences, Semnan University, Mahdishahr, Semnan, Iran
چکیده [English]

Introduction: Type 2 diabetes is one of the most prevalent chronic diseases, in which self-management and control of glycosylated hemoglobin (HbA1C) play a pivotal role in mitigating its complications. The present study aimed to investigate the impact of factors such as attachment trauma, mentalization deficits, and defense mechanisms on self-management and HbA1C levels in patients with type 2 diabetes.
Methods: This cross-sectional correlational study was conducted with 347 patients with type 2 diabetes referred to health centers in Kerman in 2024. Sampling was performed using a convenience sampling. Data were collected using the Early Trauma Inventory (Monte et al., 2020), the Defense Mechanisms Rating Scale (Di Giuseppe et al., 2020), the Revised Diabetes Self-Management Scale (Schmitt et al., 2013), and the Fonagy Mentalization Scale (Derogar & Ashtiani, 2020). Data were analyzed using hierarchical regression analysis in SPSS-26 software.
Results: The findings indicated that defense mechanisms and mentalization were significant predictors of self-management, and defense mechanisms were an important predictor of HbA1C levels (p<0.001). Defense mechanisms were associated with reduced self-management (β=-0.35, p<0.001) and increased HbA1C levels (β=0.17, p<0.001), while mentalization was associated with improved self-management (β=0.11, p=0.03). Attachment trauma did not significantly predict self-management or HbA1C levels (p>0.05).
Conclusion: The defense mechanisms and mentalization can predict self-management, and defense mechanisms can predict glycosylated hemoglobin concentration in type 2 diabetic patients. This result has implications for future research and the development of tailored interventions. It is suggested that the role of attachment trauma be examined in mediation models.

کلیدواژه‌ها [English]

  • ِAttachment trauma
  • Defense mechanisms
  • Diabetes self-management
  • Glycated hemoglobin
  • Mentalization

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از تاریخ 09 تیر 1404
  • تاریخ دریافت: 07 خرداد 1404
  • تاریخ بازنگری: 03 تیر 1404
  • تاریخ پذیرش: 20 خرداد 1404