خودمدیریتی دیابت: همبسته‌های اجتماعی، جمعیت‌ شناختی و بیماری

نویسندگان

گروه روان‌شناسی دانشگاه سمنان، سمنان، ایران

چکیده

چکیده
مقدمه: هدف پژوهش حاضر بررسی تفاوت خودمدیریتی دیابت بر حسب جنسیت، وضعیت تأهل، سطح تحصیلات، وضعیت اشتغال، میزان درآمد، وضعیت بیمه، شبکه زندگی بیمار، مدت دیابت، نوع درمان، شدت بیماری، مصرف سیگار و سن بود.
روش: در این پژوهش طرح زمینه‌یابی مقطعی به‌کار رفت و روش اجرا فردی بود. تعداد 500 نفر (245 مرد و 255 زن) بیمار سرپائی مبتلا به دیابت نوع II در درمانگاههای بیمارستان شریعتی تهران به ‌شیوه نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند. 259 نفر از آنان درمان داروئی و 241 نفر انسولین دریافت می‌کردند. داده‌ها با استفاده ‌از مقیاس خود مراقبتی دیابت و پرسشنامه اطلاعات جمعیت شناختی جمع‌آوری و به‌ کمک آزمونt ، تحلیل واریانس و متعاقب آن آزمون تعقیبی شفه تحلیل ‌شدند.
یافته‌ها: خود مدیریتی برحسب جنسیت، رفتار سیگار کشیدن، نوع درمان، وضعیت تأهل، وضعیت تحصیلات، وضعیت اشتغال، وضعیت بیمه، وضعیت شبکه زندگی، وضعیت درآمد و نیز بر حسب شدت بیماری به‌ طور معناداری متفاوت بود. در مقایسه‌های زوجی چندگانه نیز اغلب تفاوت‌ها معنادار بود.
نتیجه‌گیری: رفتارهای خودمدیریتی دیابت بر حسب عوامل اجتماعی، عوامل جمعیت شناختی و ویژگی بیماری متفاوت است. این نتیجه برای متخصصان بالینی و درمانگاه‌های دیابت اهمیت کاربردی دارد. مبتنی بر این پژوهش و انجام پژوهش نیازسنجی ضروری است برنامه‌های تقویت رفتارهای خودمراقبتی و نیز برنامه‌های بهبود زیر ساخت‌های رفتار خودمدیریتی (بهبود وضع بیمه، اشتغال، درآمد، ...) نه‌ تنها به‌ منظور کاهش آسیب‌های همراه دیابت، بلکه مهم‌تر به‌ منظور ارتقاء سلامت کلی جامعه در اولویت قرار بگیرند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Diabetes Self Management: Social, Demographical and Disease Factors

نویسندگان [English]

  • Issac Rahimian Boogar
  • Mohammad Ali Besharat
  • Mohammad Reza Mohajeri Tehrani
  • Siavosh Talepasand
چکیده [English]

Abstract
Introduction: This study aimed to investigated diabetes self management differences based on sex, marriage status, educational level, job status, incomes, insurances, life network, diabetes duration, treatment type, disease severity, smoking and age.
Method: No. of 500 outpatients with type II diabetes (245 men and 255 women) were selected by convenience sampling method in Tehran Shariati Hospital Clinics. 259 patients received drug treatment and 241 patients received insulin. Data collected by diabetes self-management scale and demographical questionnaire then analyzed by t test, ANOVA and Scheffe post hoc test.
Results: Self Management was significantly different based on sex, smoking behaviors, treatment type, marriage status, educational level, job status, insurance, life network, incomes and disease severity. Also most of the differences were significant in Scheffe post hoc test.
Conclusion: Diabetes Self Management behaviors are different on basis of social, demographical and disease factors. This result has clinical implications for clinicians and diabetic clinics. Based on this research and perform need assessment, priority action on programs of Self Management behaviors enrichment and improvement programs of Self Management behavior underlines (improvement of insurance, employment, income…) necessitate not only for diabetes associated harms reductions but also for society health promotion.
Keywords: Diabetes Self Management, Social factors, Demographical factors, Disease characteristics

کلیدواژه‌ها [English]

  • Diabetes Self Management
  • Social factors
  • Demographical factors
  • Disease characteristics