مدل یابی ساختاری شدت اختلال نارسایی توجه/فز ون‌کنشی بر اساس عملکرد خانواده و تمایز یافتگی خود: نقش میانجی رضایت زناشویی مادران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری روانشناسی کودکان استثنایی،گروه روان شناسی ،واحد اهواز دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران

2 استاد، گروه روانشناسی،واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران

3 استادیار، گروه روانشناسی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران

چکیده

چکیده
مقدمه: نارسایی توجه / فزون‌کنشی شایع ترین اختلال رفتاری در سنین کودکی و نوجوانی است، و حدود ۳٪ تا ۵٪ کودکان قبل از هفت سالگی به آن مبتلا می‌شوند. این عارضه بیشتر در دوران ابتدایی مدرسه برای کودکان و در هنگام بلوغ رخ می‌دهد و با افزایش سن بسیاری از افراد مبتلا بهتر می‌شوند. هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی نقش میانجی رضایت زناشویی در رابطه بین عملکرد خانواده و خود تمایزیافتگی مادران با شدت اختلال نارسایی توجه / فزون‌کنشی کودکان شهر تهران بود.
روش: در این مطالعه همبستگی، جامعه آماری را کلیه کودکان دختر بیش فعال به همراه مادران آن­ها در شهر تهران در سال 1400 تشکیل دادند. به روش نمونه­ گیری هدفمند تعداد 210 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش عبارت بود از: پرسشنامه‌های عملکرد خانواده مک مستر، خود تمایزیافتگی اسکورن و اسمیت، شدت اختلال نارسایی توجه/فزون‌کنشی کانرز، ارهاد و اسپارو و رضایت زناشویی انریچ از السون، فورنیر و دراکمن بودند. ارزیابی مدل پیشنهادی با استفاده از روش مدل­ یابی معادلات ساختاری انجام گرفت.    
یافته ­ها: نتایج مسیرهای مستقیم معناداری را به جز مسیر عملکرد خانواده با شدت اختلال نارسایی توجه/ فزون‌کنشی نشان داد. همچنین، مسیرهای غیرمستقیم عملکرد خانواده با شدت اختلال نارسایی توجه/ فزون‌کنشی با نقش واسطه رضایت زناشویی و نیز رابطه خود تمایزیافتگی با شدت اختلال نارسایی توجه / فزون‌کنشی با نقش واسطه‌ای رضایت زناشویی معنادار شدند.
نتیجه­ گیری: بر اساس نتایج این پژوهش، الگوی پیشنهادی از برازش مطلوبی برخوردار بود و گام مهمی در جهت شناخت عوامل مؤثر بر شدت اختلال نارسایی توجه / فزون‌کنشی کودکان محسوب می‌شود.

کلیدواژه‌ها


  1. منابع

    1. Bögels SM, Oort FJ, Potharst E, van Roosmalen R, Williams JM, de Bruin EI. Family Mindfulness Training for Childhood ADHD: Short-and Long-term Effects on Children, Fathers and Mothers. Mindfulness. 2021 Dec; 12(12):3011-3025.‏
    2. Fabiano, G. A., Schatz, N. K., Aloe, A. M., Pelham Jr, W. E., Smyth, A. C., Zhao, X., ... & Coxe, S. Family Mindfulness Training for Childhood ADHD: Short-and Long-Term Effects on Children, Fathers and Mothers. Mindfulness, 2021, 12.12: 3011-3025.‏
    3. Chan E, Fogler JM, Hammerness PG. Treatment of Attention-deficit/ Hyperactivity Disorder in Adolescents: A Systematic Review. Jama. 2016 May 10; 315(18):1997-2008.
    4. Mohr-Jensen C, Steen-Jensen T, Bang-Schnack M, Thingvad H. What Do Primary And Secondary School Teachers Know About ADHD In Children? Findings from a Systematic Review and a Representative, Nationwide Sample of Danish Teachers. Journal of Attention Disorders. 2019 Feb; 23(3):206-19.
    5. American Psychiatric Association. Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders: DSM-5.‏
    6. Wofford JR, Ohrt JH. An Integrated Approach to Counseling Children Diagnosed with ADHD, ODD, and Chronic Stressors. The Family Journal. 2018 Jan; 26(1):105-9.
    7. Okumura Y, Yamasaki S, Ando S, Usami M, Endo K, Hiraiwa-Hasegawa M, Kasai K, Nishida A. Psychosocial Burden of Undiagnosed Persistent ADHD Symptoms in 12-year-old Children: A Population-based Birth Cohort Study. Journal of Attention Disorders. 2021 Mar; 25(5):636-45.
    8. Ostovar S. Effectiveness of Behavior Management Training for Mothers of Children with Symptoms of Attention Deficit-hyperactivity on ADHD Symptoms Of Children And Mental Health Of Mothers. Psychological Methods and Models. 2019 Jan 21; 9(34):17-34.
    9. Hemmati Alamdarloo, Gh. Comparison of Parenting Style of Mothers of Preschool Children with and Without Mental Disability. Behavioral Sciences Research, 2014; 12(1), 132-122.
    10. Azazy S, Nour-Eldein H, Salama H, Ismail M. Quality of Life and Family Function of Parents of Children With Attention Deficit Hyperactivity Disorder. East Mediterr Health J. 2018 Jun 1; 24(6):579-87.
    11. Kelada L, Hasking P, Melvin G. Adolescent NSSI and Recovery: The Role of Family Functioning and Emotion Regulation. Youth & society. 2018 Nov; 50(8):1056-1077.‏
    12. Pressman LJ, Loo SK, Carpenter EM, Asarnow JR, Lynn D, McCRACKEN JT, MCGough JJ, Lubke GH, Yang MH, Smalley SL. Relationship of Family Environment and Parental Psychiatric Diagnosis to Impairment in ADHD. Journal of the American Academy of Child & Adolescent Psychiatry. 2006 Mar 1; 45(3):346-3‏
    13. Biederman, J., Faraone, S., Milberger, S., Curtis, S., Chen, L., Marrs, A.,... Spencer, T. Relationship of Family Environment and Parental Psychiatric Diagnosis to Impairment in ADHD. Journal of the American Academy of Child & Adolescent Psychiatry, 2006; 45(3): 346-354.
    14. Biederman J, Faraone SV, Taylor A, Sienna M, Williamson S, Fine C. Diagnostic continuity between child and adolescent ADHD: Findings From a Longitudinal Clinical Sample. Journal of the American Academy of Child & Adolescent Psychiatry. 1998 Mar 1; 37(3):305-13.
    15. Ramos-Quiroga JA, Montoya A, Kutzelnigg A, Deberdt W, Sobanski E. Attention Deficit Hyperactivity Disorder in the European Adult Population: Prevalence, Disease Awareness, and Treatment Guidelines. Current medical research and opinion. 2013 Sep 1; 29(9):1093-104.
    16. Fleck K, Jacob C, Philipsen A, Matthies S, Graf E, Hennighausen K, Jans T. Child impact on family functioning: A Multivariate Analysis in Multiplex Families with Children and Mothers Both Affected by Attention-deficit/ hyperactivity Disorder (ADHD). Attention Deficit and Hyperactivity Disorders, 2015; 7 (3), 211–223.
    17. Lampis J, Cataudella S, Busonera A, Skowron EA. The Role of Differentiation of Self and Dyadic Adjustment in Predicting Codependency. Contemporary Family Therapy. 2017 Mar; 39(1):62-72.
    18. Jankowski PJ, Hooper LM. Differentiation of self: A Validation Study of the Bowen Theory Construct. Couple and Family Psychology: Research and Practice. 2012 Sep; 1(3):226-243.
    19. Scigala DK, Fabris MA, Badenes-Ribera L, Zdankiewicz-Scigala E, Longobardi C. Alexithymia and Self Differentiation: The Role of Fear of Intimacy and Insecure Adult Attachment. Contemporary family therapy. 2021; 43(2):165-76.
    20. Pineda J. “But I Am (not) from…”: A Qualitative Analysis of Intragroup Self-Differentiation Processes Among International Degree Seeking Students in Germany. InRefugees in Higher Education 2021 (pp. 127-145). Springer VS, Wiesbaden.
    21. McDaniel BT, Drouin M, Cravens JD. Do You Have Anything to Hide? Infidelity-related Behaviors on Social Media Sites and Marital Satisfaction. Computers in Human Behavior. 2017 Jan 1; 66(1):88-95.
    22. Qian Y, Sayer LC. Division of Labor, Gender Ideology, and Marital Satisfaction in East Asia. Journal of Marriage and Family. 2016 Apr; 78(2):383-400.
    23. Webb R, Ayers S. Postnatal Mental Health and Mothers’ Processing of Infant Emotion: An Eye-tracking Study. Anxiety, Stress, & Coping. 2019 Sep 3; 32(5):484-97.
    24. Anastopoulos AD, Sommer JL, Schatz NK. ADHD and family functioning. Current Attention Disorders Reports. 2009 Dec;1(4):167-70.
    25. Ben-Naim S, Gill N, Laslo-Roth R, Einav M. Parental Stress and Parental Self-efficacy as Mediators of the Association Between Children’s ADHD and Marital Satisfaction. Journal of Attention D 2019 Mar; 23(5):506-16.
    26. Kuhn J, Ford K, Dawalt LS. Brief report: Mapping Systems of Support and Psychological Well-being of Mothers of Adolescents with Autism Spectrum Disorders. Journal of Autism and Developmental Disorders. 2018 Mar; 48(3): 940-6.
    27. Loehlin, J. C., & Beaujean, A. A. Latent Variable Models: An Introduction to Factor, Path, and Structural Equation Analysis, Taylor & Francis. 2016.
    28. Conners CK, Erhardt D, Sparrow E. Conner's Adult ADHD Rating Scales: Technical Manual. Multi-Health Systems Incorporated (MHS); 1999.
    29. Arabgol F, Hayati M, Hadid M. Prevalence of Attention-Deficit/ Hyperactivity Disorder in a Group of University Students. Cognitive Science News, 2004; 6(2), 78-73.
    30. Narimani M, Bagiyan-Kulemarez MJ, Ahadi B, Abolghasemi A. The Study of Effectiveness of Group Training of Dialectical Behavioral Therapy (DBT) on Reducing Of Symptoms of Attention Deficit/ hyperactivity Disorder (ADHD) and Promoting Quality of Life of Students. Journal of Clinical Psychology. 2014, 216(1):39-51.
    31. Ardalan M, Ardalan F. The Study of the Relationship Between Family Functioning and Mental Health Among The Employees of Kurdistan University of Medical Sciences. SJNMP. 2016; 2(1):12-21.
    32. Skowron EA, Schmitt TA. Assessing Interpersonal Fusion: Reliability and Validity of a New DSI Fusion with Others Subscale. Journal of Marital and Family Therapy. 2003; 29(2): 209-222.
    33. Younesi S, J., and Mohammadi M, R. Using the Information Dissemination Approach in Adolescent Addiction Prevention Programs. Clinical Psychology and Personality, 2006; 1(16), 1-10.
    34. Morteza H, Ghorbani R, Alibeigi M, Mirakhorloo S, Arjaneh M. Relationship Between Marital and Occupational Satisfaction in the Iranian Health Center Employees. Koomesh. 2018 Mar 14:300-309.
    35. Gholamzadeh Bafghi, T., and Jamali Bafghi, T. Investigating the Relationship Between Membership in Virtual Social Networks and Marital Satisfaction Among Married Men and Women. Quarterly Journal of Research in Educational Systems, 2019; 12(1), 1165-1151.
    36. Seraj F, Nourani S, Shakeri MT. Correlation Between Transition Difficulty to Parenthood and Marital Satisfaction and its Comparison in Women with First and Second Child. Iranian Journal of Psychiatric Nursing. 2014 Nov 10; 2(3):1-11.
    37. Azadbakht R, Vakili P. Relationship between Early Maladaptive Schemas and Marital Satisfaction of Women. Journal of Educational Psychology. 2013 Nov 22; 4(3):11-8.
    38. O'Connor P, Izadikhah Z, Abedini S, Jackson CJ. Can Deficits in Emotional Intelligence Explain the Negative Relationship Between Abandonment Schema and Marital Quality? Family Relations. 2018 Oct; 67(4):510-22.
    39. Rahimi Pordanjani T, Mohamadzade Ebrahimi A. The Relationship between Differentiations of Self with Addiction Potential Based on the Bowen Family System. Journal of Police Medicine. 2016 Jun 15; 5(1):7-16.