اثربخشی تحریک الکتریکی مغز از روی جمجمه (tDCS) بر ولع مصرف و انعطاف پذیری شناختی و انتزاع وابستگان به مواد افیونی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد، گروه روانشناسی، دانشگاه پیام‌نور، تهران، ایران

2 کارشناس ارشد روانشناسی بالینی، گروه روانشناسی، دانشگاه پیام‌نور، تهران، ایران

3 دانشیار، گروه روانشناسی، دانشگاه پیام‌نور، تهران، ایران

چکیده

مقدمه: ولع مصرف در اعتیاد به مواد مخدر یک تظاهر رایج و به عنوان تمایل مبرم فوری و غیرقابل جبران برای تسلیم در برابر ماده می باشد. هدف از پژوهش بررسی اثربخشی تحریک الکتریکی مغز از روی جمجمه (tDCS) بر ولع مصرف انعطاف پذیری شناختی و انتزاع سوء مصرف کنندگان مواد افیونی بود.
روش: طرح نیمه آزمایشی به همراه پیش آزمون و پس‌آزمون با پیگیری 2ماهه بود. جامعه آماری شامل وابستگان به مواد افیونی بود که نمونه 30 نفر مرد که با روش نمونه گیری دردسترس انتخاب شدند و در دو گروه آزمایش tDCS (15 نفر) و یک گروه شم (15 نفر) جای گرفتند. ابزارهای به کار رفته در این پژوهش پرسشنامه ولع معرف لحظه‌ای مواد فرانکن و همکاران و آزمون دسته‌بندی کارت‌های ویسکانسین بود که قبل از مداخله روی دو گروه انجام شد. روش درمان tDCS شامل (10جلسه 20دقیقه ای )باشدت 2 میلی امپر بود. داده‌های به دست آمده با استفاده از تحلیل کوواریانس چند متغیری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافته ها: تحلیل بدست امده با استفاده از تحلیل کوواریانس نشان داد بین آزمودنی‌های دو گروه آزمایش و شم در پس‌آزمون و پیگیری، هر سه مولفه ولع مصرف و همچنین نمرات مولفه های آزمون ویسکانسین تفاوت معناداری وجود دارد. (P< 0/001).
نتیجه گیری: tDCS تلویحات مهمی در زمینه کاهش سطح ولع مصرف و بهبود انعطاف پذیری شناختی اجرایی در افراد وابسته به مواد افیونی داشته و به عنوان روش درمانی موثر جهت استفاده درمانگران اعتیاد در کلینیک‌های درمانی توصیه می‌گردد.

کلیدواژه‌ها


  1. منابع

    1. Ouzir M, Errami M. Etiological theories of addiction: A comprehensive update on neurobiological, genetic and behavioural vulnerability. Pharmacology Biochemistry and Behavior. 2016;148:59-68. [Persian]
    2. Lievens D, Vander Laenen F, Verhaeghe N, Putman K, Pauwels L, Hardyns W, et al. Economic consequences of legal and illegal drugs: The case of social costs in Belgium. International Journal of Drug Policy. 2017;44:50-7.
    3. world Health Organisation. world Health Report on addicthion and Hwalth.Geneva:WHO, 2019.
    4. Amirabadizadeh A, Nezami H, Vaughn MG, Nakhaee S, Mehrpour O. Identifying risk factors for drug use in an Iranian treatment sample: A prediction approach using decision trees. Substance use & misuse. 2018;53(6):1030-40. [Persian]
    5. Belin D, Belin-Rauscent A, Murray JE, Everitt BJ. Addiction: failure of control over maladaptive incentive habits. Current opinion in neurobiology. 2013;23(4):564-72.
    6. Grall-Bronnec M, Sauvaget A. The use of repetitive transcranial magnetic stimulation for modulating craving and addictive behaviours: a critical literature review of efficacy, technical and methodological considerations. Neuroscience & Biobehavioral Reviews. 2014;47:592-613.
    7. George MS, Anton RF, Bloomer C, Teneback C, Drobes DJ, Lorberbaum JP, et al. Activation of prefrontal cortex and anterior thalamus in alcoholic subjects on exposure to alcohol-specific cues. Archives of general psychiatry. 2001;58(4):345-52.
    8. Camprodon JA, Martínez-Raga J, Alonso-Alonso M, Shih M-C, Pascual-Leone A. One session of high frequency repetitive transcranial magnetic stimulation (rTMS) to the right prefrontal cortex transiently reduces cocaine craving. Drug and alcohol dependence. 2007;86(1):91-4.
    9. da Silva MC, Conti CL, Klauss J, Alves LG, do Nascimento Cavalcante HM, Fregni F, et al. Behavioral effects of transcranial direct current stimulation (tDCS) induced dorsolateral prefrontal cortex plasticity in alcohol dependence. Journal of Physiology-Paris. 2013;107(6):493-502.
    10. Fernandez-Serrano MJ, Pérez-García M, Schmidt Río-Valle J, Verdejo-Garcia A. Neuropsychological consequences of alcohol and drug abuse on different components of executive functions. Journal of psychopharmacology. 2010;24(9):1317-32.
    11. Zhao M, Fan C, Du J, Jiang H, Chen H, Sun H. Cue-induced craving and physiological reactions in recently and long-abstinent heroin-dependent patients. Addictive behaviors. 2012;37(4):393-8.
    12. Ardila A. On the evolutionary origins of executive functions. Brain and cognition. 2008;68(1):92-9.
    13. Heeren A, Baeken C, Vanderhasselt M-A, Philippot P, De Raedt R. Impact of anodal and cathodal transcranial direct current stimulation over the left dorsolateral prefrontal cortex during attention bias modification: an eye-tracking study. PLoS One. 2015;10(4):e0124182.
    14. Luigjes J, Segrave R, de Joode N, Figee M, Denys D. Efficacy of invasive and non-invasive brain modulation interventions for addiction. Neuropsychology review. 2019;29(1):116-38.
    15. Talimkhani A, Abdollahi I, Mohseni-Bandpei MA, Ehsani F, Khalili S, Jaberzadeh S. Differential effects of unihemispheric concurrent dual-site and conventional tDCS on motor learning: A randomized, sham-controlled study. Basic and clinical neuroscience. 2019;10(1):59. [Persian]
    16. Fertonani A, Ferrari C, Miniussi C. What do you feel if I apply transcranial electric stimulation? Safety, sensations and secondary induced effects. Clinical Neurophysiology. 2015;126(11):2181-8.
    17. Nelson JT, McKinley RA, Golob EJ, Warm JS, Parasuraman R. Enhancing vigilance in operators with prefrontal cortex transcranial direct current stimulation (tDCS). Neuroimage. 2014;85:909-17.
    18. Miller PM, Book SW, Stewart SH. Medical treatment of alcohol dependence: a systematic review. The International Journal of Psychiatry in Medicine. 2011;42(3):227-66.
    19. Carroll KM, Onken LS. Behavioral therapies for drug abuse. American Journal of Psychiatry. 2005;162(8):1452-60.
    20. Franken IH, Hendriks VM, van den Brink W. Initial validation of two opiate craving questionnaires: the Obsessive Compulsive Drug Use Scale and the Desires for Drug Questionnaire. Addictive behaviors. 2002;27(5):675-85.
    21. Goldstein RZ, Volkow ND. Drug addiction and its underlying neurobiological basis: neuroimaging evidence for the involvement of the frontal cortex. American Journal of Psychiatry. 2002;159(10):1642-52.
    22. Shahgholian M, Azadfallah P, Fathi-Ashtiani A, Khodadadi M. Design of the Wisconsin Card Sorting Test (WCST) computerized version: Theoretical fundamental, developing and psychometrics characteristics. Clinical Psychology Studies. 2012;1(4):110-34. [Persian]
    23. Nitsche MA, Liebetanz D, Antal A, Lang N, Tergau F, Paulus W. Modulation of cortical excitability by weak direct current stimulation–technical, safety and functional aspects. Supplements to Clinical neurophysiology. 2003;56:255-76.
    24. Fregni F, Liguori P, Fecteau S, Nitsche MA, Pascual-Leone A, Boggio PS. Cortical stimulation of the prefrontal cortex with transcranial direct current stimulation reduces cue-provoked smoking craving: a randomized, sham-controlled study. Journal of Clinical Psychiatry. 2008;69(1):32-40.
    25. Trojak B, Soudry-Faure A, Abello N, Carpentier M, Jonval L, Allard C, et al. Efficacy of transcranial direct current stimulation (tDCS) in reducing consumption in patients with alcohol use disorders: study protocol for a randomized controlled trial. Trials. 2016;17(1):1-8.
    26. Batista EK, Klauss J, Fregni F, Nitsche MA, Nakamura-Palacios EM. A randomized placebo-controlled trial of targeted prefrontal cortex modulation with bilateral tDCS in patients with crack-cocaine dependence. International Journal of Neuropsychopharmacology. 2015;18(12):pyv066.
    27. Garg H, Verma R, Balhara Y, Sarkar S, Kumar S, Kumar N, et al. Effect of targeted prefrontal cortex modulation with bilateral transcranial direct current stimulation (tDCS) in reducing craving in patients with opioid dependence: a case controlled trial. Brain Stimulation: Basic, Translational, and Clinical Research in Neuromodulation. 2019;12(2):408.
    28. Klauss J, Anders QS, Felippe LV, Ferreira LVB, Cruz MA, Nitsche MA, et al. Lack of effects of extended sessions of transcranial direct current stimulation (tDCS) over dorsolateral prefrontal cortex on craving and relapses in crack-cocaine users. Frontiers in pharmacology. 2018;9:1198.
    29. Wang Y, Shen Y, Cao X, Shan C, Pan J, He H, et al. Transcranial direct current stimulation of the frontal-parietal-temporal area attenuates cue-induced craving for heroin. Journal of psychiatric research. 2016;79:1-3.
    30. Taremian F, Nazari S, Moradveisi L, Moloodi R. Transcranial direct current stimulation on opium craving, depression, and anxiety: a preliminary study. The journal of ECT. 2019;35(3):201-6. [Persian]
    31. Martinotti G, Lupi M, Montemitro C, Miuli A, Di Natale C, Spano MC, et al. Transcranial direct current stimulation reduces craving in substance use disorders: a double-blind, placebo-controlled study. The journal of ECT. 2019;35(3):207-11.
    32. Sharifi-Fardshad M, Mehraban-Eshtehardi M, Shams-Esfandabad H, Shariatirad S, Molavi N, Hassani-Abharian P. Modulation of drug craving in crystalline-heroin users by transcranial Direct Current stimulation of dorsolateral prefrontal cortex. Addiction & health. 2018;10(3):173. [Persian]
    33. Dadashi M, Bastami S, Eskandari Z. Effectivness of Anodal Transcranial Direct Current Stimulation(tDCS) over left Dorsolateral Prefrontal cortex on drug Craving and Attentional bias Symptoms in Opium Addictied Males. Journal of Advances in Medical and Biomedical Research. 2017;25(112):59-71. [Persian]
    34. Arkan A, Yaryari F. The effect of transcranial direct current stimulation (TDCS) on the working memory in healthy people. Journal of Cognitive Psychology. 2014;2(2):10-7. [Persian]
    35. Ziemann U. TMS induced plasticity in human cortex. Reviews in the Neurosciences. 2004;15(4):253-66.
    36. Boggio PS, Sultani N, Fecteau S, Merabet L, Mecca T, Pascual-Leone A, et al. Prefrontal cortex modulation using transcranial DC stimulation reduces alcohol craving: a double-blind, sham-controlled study. Drug and alcohol dependence. 2008;92(1-3):55-60.
    37. Oraki M, Faraji R, Zare H, Nejat V. The effectiveness of transcranial direct current stimulation (TDCS) on executive functions of war survivors who suffer from PTSD. Neuropsychology. 2018;3(11):103-14. [Persian]
    38. Metuki N, Sela T, Lavidor M. Enhancing cognitive control components of insight problems solving by anodal tDCS of the left dorsolateral prefrontal cortex. Brain Stimulation. 2012;5(2):110-5.
    39. Plewnia C, Zwissler B, Längst I, Maurer B, Giel K, Krüger R. Effects of transcranial direct current stimulation (tDCS) on executive functions: influence of COMT Val/Met polymorphism. Cortex. 2013;49(7):1801-7.